Брисел под притисок да се справи со мешањето на Маск

Што чекаш, Брисел? Одлуката на Илон Маск да и овозможи на германската екстремно десничарска лидерка Алиса Вајдел  пренос во живо на Х предизвикува бес кај лидерите и преставниците на Европската унија, кои во понеделникот го повикаа Брисел да ја употреби својата целосна правна моќ за да го заузда милијардерот технолошки магнат.

Како одговор, Европската комисија рече дека основачот на SpaceX и висок член на претстојната администрација на Трамп навистина би можел да слета во легална топла вода според условите на новиот дигитален правилник на ЕУ (DSA), во зависност од степенот до кој се смета дека преносот во живо во четврток неправедно ja промовира Вајдел над ривалите пред изборите во Германија на 23 февруари.

Низ Европа, здружувањето на Маск со Вајдел се смета за запалив потег бидејќи членовите на нејзината популистичка и антиимиграциска партија Алтернатива за Германија (АФД) со години се обвинети за банализирање на нацистичките злосторства. АфД моментално е втора во анкетите за изборите.

Францускиот претседател Емануел Макрон побрза да го обвини Маск дека отишол предалеку во гласната поддршка за АфД.

„Пред десет години, кој можеше да замисли дека сопственикот на една од најголемите социјални мрежи во светот ќе поддржи ново меѓународно реакционерно движење и директно ќе интервенира на изборите, вклучително и во Германија“, рече тој во говор во Елисејската палата.

Притисокот сега е врз Европската комисија да возврати, имајќи предвид дека таа е задолжена за спроведување на Законот за дигитални услуги на Европа, кој ги контролира платформите на социјалните медиуми, вклучително и X, и се заканува со огромни казни до 6 отсто од глобалниот промет, па дури и со привремени блокади.

Клучниот проблем со кој Маск би се соочил легално се однесува не толку на содржината, туку на степенот до кој платформа со големина како X ќе  и даде на АФД нефер јавна предност во однос на нејзините ривали пред гласањето.

Поранешниот еврокомесар на ЕУ за дигитализација , Тиери Бретон, во саботата изјави дека на Вајдел ќе и биде обезбедена  „значајна и вредна предност“ во однос на нејзините конкуренти и го потсети Маск да се придржува до своите обврски од законот на ЕУ за социјалните медиуми.

Европратеничката од германските Зелени, Александра Гис, го дефинираше проблемот на следниов начин: „Да, разговорот  на Елон Маск со лидерката на АФД, Алис Вајдел на X, е покриен со слободата на изразување. Но не е неговата алгоритамска манипулација со која намерно го преплавува германскиоте X со екстремно десничарска пропаганда и ја задушува прогресивната содржина“.

Кога се соочи со прашања  дали Маск би можел несоодветно да ја зајакне политичката агенда на Вајдел со преносот во живо во четврток, портпаролот на Комисијата, Томас Регние, рече дека посебен товар се многуте големи платформи и нивното  презентирање на содржина што претставува „ризик за изборните процеси“.

„Колку е тоа и дали ќе се зголеми? Комисијата ќе го разгледува тоа“, рече тој, истакнувајќи дека Брисел веќе ја проучувал усогласеноста на X со нивните регулативи повеќе од една година.
Регние додаде дека Комисијата, германските регулатори и Х ќе се се состанат на тркалезна маса на 24 јануари за да разговараат за ризиците поврзани со изборите во февруари.

Брисел веќе имаше повеќе судири со Маск. Почнувањето правна постапка против голем технолошки тајкун би било доволно незгодно, но главоболките на ЕУ се влошуваат со фактот дека за 13 дена Маск ќе стане дел од администрацијата на САД како шеф на Одделот за владина ефикасност.

„Маск мора да се смета дека го претставува американскиот претседател кога работи против раководствата на клучните европски нации, сојузници до сега“, напиша во е-пошта поранешната членка на Европскиот парламент и соработничка од Универзитетот Стенфорд, Марије Шаке. Едноставно, со закани со истраги или дури со парична казна, ЕУ сега ризикува голема конфронтација со администрацијата на Вашингтон.

„Дали Комисијата на ЕУ ќе одлучи да дејствува ќе зависи од комбинацијата на технички докази и политичка волја“, рече Феликс Карте, виш соработник во германската фондација Меркатор. „Прашањето во суштина е дали лидерите на ЕУ се подготвени да изберат конфронтација со администрацијата на Трамп пред таа формално да ја преземе функцијата“.

И покрај политичката димензија, Карте тврди дека се уште може да има случај за кој Маск ќе треба да одговори.

„Ако важноста на Маск генерира јавни ризици, како што е засилување на нелегалниот говор на омраза или поткопување на медиумскиот плурализам, регулаторите би можеле да тврдат дека X не ги исполнува своите обврски за ублажување на ризикот “, рече тој.

Во Европскиот парламент, некои го притискаат Брисел да провери дали дејствијата на Маск се легални според регулативата DSA.

Во прашање упатено до технолошкиот цар на Комисијата, Хена Виркунен, германскиот европски пратеник Демијан Бозелагер изрази загриженост за можната употреба на мултипликатор од страна на Маск за  содржината, што би значело дека „тој  ќе ја поткопа неутралноста на алгоритмот во корист на сопствената цел. ”

„Она што се обидувам да го откријам е дали Маск ја користи големата информативна платформа што ја поседува на начини кои би можеле да ја намалат слободата на говорот на другите, со тврдо кодирање на мултипликатор “, појасни тој во споделените забелешки. 

Други ја изразија својата загриженост за употребата на Х од Маск за да ја зголеми сопствената видливост, повикувајќи го Брисел да истражи.

Товарот за спроведување на DSA сега паѓа на Виркунен, кој ја презеде функцијата од Бретон по неговата оставка минатото лето. Бретон се соочи со одбивање од неговите колеги во извршната власт на ЕУ, откако упати писмо до Маск во кое го предупреди за потенцијалните последици од зајакнувањето на одредени партии или личности. Бретон можеби го напушти Брисел, но не молчи за Маск. Напротив, тој уште еднаш ги предупреди Вајдел и Маск за нивниот претстоен пренос во живо, повикувајќи ја неговата платформа „целосно да ги почитува сите свои обврски според нашето право на ЕУ“. (Политико)