Белорусија може да спушти „друга железна завеса“ низ Европа

Истражител на ОН предупредува на „катастрофална“ ситуација со повеќе од 10.000 демонстранти „насилно уапсени“

Истражител на Обединетите нации предупреди на опасноста од „друга железна завеса“ да падне низ цела Европа за време на лошо настроената дебата во Женева за наводни повреди на човековите права во Белорусија.

„Да не дозволиме да се спушти друга железна завеса на европскиот континент“, рече Анаис Марин, специјален известувач на ОН за Белорусија, на итна седница на 47-члениот Совет за човекови права, која постојано беше прекинувана од процедуралните приговори од Белорусија, Русија, Кина и Венецуела.

Марин рече дека состојбата со човековите права во Белорусија е „катастрофална“, со над 10.000 луѓе „насилно уапсени“, над 500 пријави за тортура и илјадници „дивјачки претепани“. Таа ги повика властите да ги ослободат уапсените по „политички мотивирани обвиненија“ и да се повлечат обвиненијата.

Германија ги повика итните целодневни разговори во име на ЕУ, која достави предлог-резолуција со која се бара високиот комесар на ОН за човекови права, Мишел Башеле, да ја следи кризата и да извести до крајот на годината, откако Унијата ги нарече „лажни избори“ на кои официјално победи Александар Лукашенко.

Предлог-резолуцијата на Германија предизвика загриженост во врска со тортурата, произволно лишување од живот и сексуално и родово насилство, како и заплашување, малтретирање и притворање на противниците на владата на Лукашенко пред и по изборите.

Во неа се повикуваат белоруските власти да престанат да користат прекумерна сила против мирните демонстранти, да ги запрат произволните апсења врз политичка основа и да ги ослободат сите политички затвореници, новинари и други притворени за протести.

Дебатата повеќепати ја прекинуваше претставникот на Белорусија, поддржан од делегати од Русија, Кина и Венецуела, кои се обидоа да ги ограничат презентациите – вклучително и од главниот ривал на Лукашенко, Светлана Тихановска – по процедурална основа, но од страна на претседателот на Советот беа одбиени.

Во изјавата прочитана од нејзиниот заменик, Башеле рече: „Сведоци сме на илјадници апсења. Стотици пријави за тортура и друго лошо постапување, вклучително и сексуално насилство и пријавена тортура врз деца. За иднината на Белорусија е од витално значење да се прекинат овие циклуси на зголемена репресија и насилство“.

Амбасадорот на Белорусија, Јуриј Амбразевич, рече дека дозволувањето на поборниците за човекови права на ОН и други говорници да се обратат до Советот ги прекршиле неговите правила и само националните претставници треба да можат да зборуваат. Претседателот на Советот, Австријката Елизабет Тичи-Фислбергер, ги отфрли неговите аргументи.

Во видео-врска, Тихановска, која официјално заврши на второто место на изборите и оттогаш ја напушти својата татковина и замина во Литванија, исто така, побара прекин на насилството и слободни и фер претседателски избори. „Уште еднаш ја потенцирам нашата подготвеност да разговараме со властите и да бараме мирно решение за кризата“, рече таа. „Бараме итен прекин на насилството врз мирните граѓани. Бараме итно ослободување на сите политички затвореници“.

Амбасадорот на Белорусија повторно интервенираше, барајќи да се прекине врската на Тихановска и обвинувајќи ги „масовните медиуми и социјалните мрежи“ за објавување на искривена слика претставена од губитниците на изборите.

„Ние ги негираме неоснованите обвинувања за сексуално насилство врз демонстрантите“, рече Амбразевич. „Нема официјален запис за ова. Нема потврда ниту за тврдењата дека луѓе исчезнале на протестите. Што се однесува до политичките притвори, ова не се случува. Некои лица се приведени во согласност со законскиот процедурален законик“.

Во Белорусија, границите останаа отворени во петокот и покрај тоа што Лукашенко објави дека ќе бидат затворени поради можна „војна“ со соседните земји, кои тој ги обвини за поддршка на опозицијата. Граничната служба на земјата на својот канал на Телеграм соопшти дека „проверките се засилени“ и „распоредени се тактички засилувања“, но дека „контролните пунктови им дозволуваат на луѓето да влегуваат и да излегуваат“. (Гардијан)