Австралија им даде право на вработените да се исклучат по работното време

Австралија им даде на милиони вработени законско право да се „откажат“, дозволувајќи им да ги игнорираат неоправданите повици, е-пошта и пораки од нивните шефови надвор од работното време.

Луѓето сега можат да одбијат да ги следат, читаат или одговорат на обидите на нивните работодавци да контактираат со нив надвор од работното време – освен ако тоа одбивање не се смета за „неразумно“.

„Историски ден“
Синдикатите го поздравија законот, велејќи дека тој им дава на вработените начин да го вратат балансот помеѓу работата и животот.

„Денес е историски ден за работните луѓе“, рече Мишел О’Нил, претседател на Австралискиот совет на синдикати.

„Австралиските синдикати го вратија правото да се заврши работата по отказот“, рече таа.

„Мојот мозок работи прекувремено“
На улиците на Сиднеј, луѓето се чини дека ја поздравуваат промената.

„Многу ми е тешко да се исклучам, и иако можеби не мора да сум логирана, мојот мозок постојано работи прекувремено“, изјави за АФП вработената во непрофитна организација Каролина Јосески.

„Значи, повикот од шефот по работното време не мора да помогне“, додава тој.

Но, реформата доби ладно добредојде од највисокото индустриско тело во Австралија.

„Законите за „правото на исклучување“ се избрзани, слабо обмислени и длабоко збунувачки“, се вели во соопштението на Австралиската индустриска групација.

„Во најмала рака, работодавците и вработените сега ќе бидат несигурни дали можат да прифатат или да направат повик надвор од работното време за да понудат дополнителна смена“, се вели во извештајот.

Законот е сличен на оние во некои европски и латиноамерикански земји.

Истражувањата покажуваат дека правото на откажување им користи на вработените, вели вонредниот професор Крис Рајт од Универзитетот во Сиднеј.

Повеќе од 70 отсто од работниците во компаниите на Европската унија со политика на право на исклучување сметаат дека нејзиното влијание е позитивно, според студијата од ноември 2023 година на агенцијата за труд на ЕУ, Eurofound.

„Да се ​​има регулатива што донекаде ја враќа границата меѓу работниот и неработниот живот на луѓето е позитивна работа, секако за вработените, но и за работодавците“, рече тој, особено во индустриите кои се обидуваат да привлечат нови работници.

Австралискиот закон, усвоен во февруари, стапи на сила во понеделникот за средните и големите компании.

Помалите компании со помалку од 15 вработени ќе бидат опфатени од 26 август 2025 година.

Проблем со менталното здравје
Шефот на австралискиот регулатор за односи со работното место, омбудсманот за фер работа, Ана Бут, рече дека луѓето треба да имаат „здрав разумски пристап“ за примена на новиот закон.

Според законот, судот може да им нареди на вработените да престанат неразумно да одбиваат контакти надвор од работното време, а на работодавачите може да им се нареди да престанат неразумно да бараат од вработените да реагираат, според регулаторот.

Прашањето што е разумно „ќе зависи од околностите“, рече народниот правобранител за правични работни односи.

Одлучувачките фактори може да ја вклучуваат причината за контактот, природата на улогата на вработениот и нивната компензација или достапност за прекувремена работа, се вели во соопштението.

Премиерот Ентони Албанес ја поздрави реформата што ја спроведе неговата централно-левичарска лабуристичка влада.

„Сакаме да бидеме сигурни дека, како што луѓето не се платени 24 часа на ден, тие не мора да работат 24 часа на ден“, изјави тој за националната телевизија ABC.

„Да бидам искрен, тоа е и проблем со менталното здравје бидејќи луѓето можат да се исклучат од нивната работа и да се поврзат со семејството и нивните животи“, додаде австралискиот премиер.