15 мај во историјата – Советите го почнаа повлекувањето од Авганистан


 

Повеќе од осум години откако интервенираа во Авганистан за да ја поддржат прокомунистичката влада, советските трупи почнаа да се повлекуваат. Настанот од 15 мај 1988 година го означи почетокот на крајот на долгата, крвава и бесплодна советска окупација на Авганистан.

Во декември 1979 година, советските трупи првпат влегоа во Авганистан во обид да ја зајакнат комунистичката, просоветска влада, загрозена од внатрешен бунт. За краток временски период, илјадници руски војници и материјали за поддршка се влегоа во Авганистан. Така започна фрустрирачки воен конфликт со авганистанските муслимански бунтовници, кои ја презираа комунистичката влада на сопствената држава и советските трупи што ја поддржуваа. Во текот на следните осум години, двете страни се бореа за контрола во Авганистан, при што ниту Советите ниту бунтовниците никогаш не можеа да извојуваат одлучувачка победа.

За Советскиот Сојуз, интервенцијата се покажа извонредно скапа на повеќе начини. Додека Советите никогаш не објавија официјални податоци за жртвите во војната во Авганистан, американските разузнавачки извори процениле дека околу 15.000 руски војници загинале во Авганистан, а економскиот трошок за веќе ослабнатата советска економија достигна милијарди долари. Интервенцијата, исто така, ги затегна односите меѓу Советскиот Сојуз и Соединетите Држави речиси до точка на прекин. Претседателот Џими Картер остро ја критикуваше руската акција, ги закочи разговорите за ограничување на оружјето, издаде економски санкции, па дури и нареди бојкот на Олимпијадата во 1980 година што се одржа во Москва.

До 1988 година, Советите одлучија да се извлечат од ситуацијата. Рускиот лидер Михаил Горбачов ја сметаше авганистанската интервенција како сè поголем одлив на советската економија, а рускиот народ беше уморен од војната што многумина Западњаци ја нарекуваа „Руски Виетнам“. Меѓутоа, за Авганистан, советското повлекување не значеше крај на борбите. Муслиманските бунтовници на крајот успеаја да воспостават контрола над Авганистан во 1992 година.