Грција се збогати продавајќи ѝ танкери на Русија за нејзината флота во сенка

Грција не само што е најголемиот превезувач на руска нафта, туку и продава стари танкери за своите испораки по високи цени. Бројни мали фирми, преку кои Русија мораше да ја формира својата флота во сенка по почетокот на војната, создадоа голема побарувачка за поморско старо железо.

Според Робин Брукс, главен економист во Институтот за меѓународни финансии, уделот на грчките танкери во извозот на руска нафта преку море се зголемил на 50 отсто од 33 отсто пред избувнувањето на војната во Украина. Но, „многу грчки бродосопственици одлучија дека можат да заработат уште повеќе пари со продажба на бродови“, забележува Елизабет Броу, виш соработник во Американскиот институт за претпријатија, во „Грција го погоди џекпотот со продажба на бродови на Русија“ за „Форин полиси“.

Од јануари 2022 до август 2023 година, Грција продаде 60 танкери (секој вреден најмалку 30 милиони американски долари, изградени пред 2010 година), според VesselsValue, компанија која ги следи трансакциите со бродови. Во исто време, сите други земји продадоа не повеќе од 10 танкери секоја. Од овие операции грчките бродари заработија 2,47 милијарди долари – пет пати повеќе од Норвежаните кои се зад нив.

Во 12-те месеци до февруари 2023 година, грчките компании продале вкупно 125 танкери, објави индустриското издание TradeWinds. Во првата половина на 2023 година, тие продадоа 97 танкери (25% од глобалната продажба) со просечна старост од 17 години, пишува Hellenic Shipping News.

Како што западните земји почнаа да разговараат и да воведуваат санкции за руската нафта, кои се движат од забрани за увоз до ограничувања на цените, Русија почна да формира флота во сенка – главно од стари танкери кои инаку наскоро би биле отфрлени од нивните сопственици. Превозните компании видоа можност да ја искористат потребата на Русија да воспостави нови извозни рути и да ги заобиколи ограничувањата.

Грчкиот Тенамарис го продаде танкерот од класата Aframax Seatrust за 35 милиони долари – повеќе од три пати поскапо отколку што го купи осум години порано, дава пример Брау. Kyklades Maritime продаде супертанкер (160-320 илјади тони тежина) за 62 милиони долари – наспроти 38 милиони долари платени за купувањето. Друга грчка компанија продаде четири од своите најстари танкери за 140 милиони долари. „Никогаш досега немало таков пазар на танкери“, ја опиша ситуацијата топ менаџер на бродската компанија.

„Постои глобална побарувачка за танкери, за постари танкери, особено во јурисдикции кои не се оптоварени со санкции против Русија“, напиша TradeWinds. Навистина, во текот на изминатата година и половина, трговијата со руска нафта тече од канцелариите во Женева на познати трговци со стоки до бројни малку познати компании регистрирани во ОАЕ, Индија, Кина и Турција.

Според VesselsValue, од јануари 2022 до август 2023 година главни купувачи на танкери во вредност од 30 милиони долари или повеќе биле ОАЕ (41 брод за 1,63 милијарди долари), Индија (23 брода за 888 милиони долари), непознати компании (23 бродови за 861 милиони долари) , Кина (18 бродови за 697,3 милиони долари).

Еден од најголемите трговци со руска нафта за време на војната во Украина беше индискиот менаџмент на бродови „Гатик“. Индија брзо го зголеми увозот од Русија од речиси ништо на околу 2 милиони барели дневно, во голема мера благодарение на „Гатик“.

Брокери за бродови, аналитичари и трговци со стоки веруваат дека „Гатик“ е поврзан со неговиот главен клиент, „Роснефт“, пишува „Фајненшел тајмс“. И од крајот на пролетта, „Гатик“ ги префрли своите танкери на различни поврзани компании за да ги отежни следењето и работењето

Танкери кои превезуваат руска нафта се обидуваат да ги сокријат своите операции на различни начини, вклучително и исклучување на транспондерите кои ги пренесуваат податоците за нивната локација и пренесување нафта на море на други бродови. Во исто време, Русија мора да работи со сè постари бродови. Просечната старост на танкери со инвалидни транспондери ангажирани во пренос на нафта од брод на брод во ексклузивната економска зона на Русија во вториот квартал беше 23 години, во споредба со 18 години во претходниот квартал.

И покрај нивната старост и понекогаш сомнително безбедносно досие, побарувачката за овие бродови неверојатно порасна за релативно кратко време.